Tezcatlipoca is een van de goden uit het pantheon van Midden-Amerika. Denk Maya's en Azteken. Hij was de meest duistere en onverbiddelijke god. Hij wordt geassocieerd met de nacht, de nachtelijke hemel, kou, het Noorden en oorlog. Hij hield wel van een feestje maar dan met een donker randje. En dan hebben we het over verleiding, ondeugd, verslaving en mensenoffers.
Rookspiegel
Zijn naam betekent 'rook-spiegel' wat ook zijn belangrijkste attribuut was. Het was een spiegel van gepolijst obsidiaan, zwart vulkanisch glas, waarmee hij in de Toekomst en in de harten van mensen kon kijken. Om die reden werd hij door sjamanen omarmd als hun beschermgod. Altijd goed om zo iemand in je team te hebben, toch?
Voor het dramatische effect kwam er overigens ook nog rook uit die spiegel.
En nog zo'n leuk detail, net als veel andere Azteekse goden, had Tezcatlipoca ook een vermomming, een Krachtdier zo je wilt, en in zijn geval is dat de Jaguar. Ook niet de minste, omschreven als 'het sterkste en meest wilde dier van Midden-Amerika'. Aaaah, de vele connecties die ik voel, op een persoonlijk niveau, met deze god. Maar dat geheel terzijde...
Tijd voor de antagonist...
Tezcatlipoca had ook een tweelingbroer, Quetzalcoatl. En hoe kan het ook anders, die broer was natuurlijk in alles zijn tegenpool en tegenstander.
Het verhaal wil dat Quetzalcoatl op een dag verkondigde dat de goden geen behoefte meer hadden aan mensenoffers en dat dat gebruik moest stoppen. Quetzalcoatl bracht vrede, orde, rust, voorspoed, muziek, dans en vreugde. Kortom, alles dat met Licht geassocieerd kan worden.
Tezcatlipoca werd van het hof verbannen en verdween.
Quetzalcoatl regeerde vanaf dat moment alleen.
Tot op een dag Tezcatlipoca weer voor zijn troon stond en hem de rookspiegel voorhield. Quetzalcoatl keek in de spiegel en zag dat hij lui en voldaan was geworden. In één van versies verlaat Quetzalcoatl vol schaamte het hof nu hij kennis heeft gemaakt met zijn donkere kant.
En dit is het moment waarop we de film even stopzetten.
Quetzalcoatl (links) en Tezcatlipoca
Tijd om de 3D-bril op te zetten
Het is namelijk een cruciaal moment dat in vele mythes en legendes in verschillende varianten keer op keer weer opduikt.
Tot nu toe was het verhaal namelijk redelijk 1-dimensionaal: Tezcatlipoca de bad guy, en Quetzalcoatl de good guy. En zoals het gaat in die verhalen, het kwade verleidt het goede of brengt het goede op het slechte pad. En vanaf dat moment kunnen we alles wat mis gaat in de wereld afschuiven op de bad guys, c.q. bad girls.
We zien het in het verhaal van Adam en Eva in het Hof van Eden. Eva, bewust geworden door de Slang, biedt Adam de appel aan. Adam weigert in eerste instantie omdat hij een mens is, getrokken uit de klei, en niet gevormd uit god-waardig materiaal.
Eva houdt vol en uiteindelijk neemt ook Adam een hap. Wat volgt is een sterk staaltje blaming en sex-shaming. Eva krijgt de vloek over zich uitgesproken dat kinderen baren voortaan een helse klus zal zijn. Beiden zijn zich ineens bewust van hun naaktheid en wat volgt is verbanning uit het Hof van Eden. En o ja, vanaf dan staat het ons vrij om alles wat mis gaat toe te schrijven aan het vrouwelijke.
Maar wat nou als een ander perspectief kiezen?
Wat als het Kwade niet kwaadwillend is, maar slechts een Boodschapper? Hoe anders zou het verhaal er dan uit kunnen zien? Laten we eens een eerste poging wagen en eerst terugkeren naar Adam en Eva:
Het vrouwelijke herinnert het mannelijke eraan dat ze beiden wel degelijk uit Sterrenstof zijn voortgekomen, net als al het andere in het Universum. Het vrouwelijke opent het mannelijke de ogen en voor het eerst worden ze zich bewust van hun heerlijke naaktheid en ligt daar de uitnodiging om uit te zoeken wat ze daar allemaal wel niet mee kunnen gaan doen. Het Instinct is daarmee op dat moment ook geboren.
Ze kijken om zich heen en beseffen dat er zich ook een wereld buiten het Hof van Eden bevindt. Een wereld die erop wacht door hen ontdekt te worden. Zouden er zich misschien nog meer Bomen van Kennis bevinden buiten de poort? En wanneer wordt Kennis Wijsheid? En zou de Slang inderdaad nog meer Genezing en Heling kunnen brengen?
Jeee, filosofie, wijsbegeerte, wetenschap, seksualiteit, biologie, sterrenkunde, sjamanisme, en nog veel meer zag ineens het levenslicht. Teveel om door slechts twee mensen te kunnen bevatten.
Daar moesten wel kinderen van komen!
En meteen krijgt het verhaal veel meer diepte...
Wat is een goed verhaal zonder SHeks?
Oftewel de Legende van Parcival, die op een dag een spiegel voorgehouden krijgt door een oude Heks. En vol schaamte ziet hij dat hij in feite een mislukkeling is geworden, ondanks al zijn vele gevechten en veldslagen.
En ook nu weer is het een vrouw, het vrouwelijke, dat hem wakker schudt. Er valt echter geen eer te behalen aan het neersabelen van een vervloekte, want dat is toch wat een heks al is?
Ook nu kunnen we weer een ander perspectief kiezen. Ja, het is misschien niet fraai wat Parcival te zien krijgt in de spiegel. Maar tegelijkertijd is het wel de trap onder zijn kont die hij nodig heeft om weer de wijde wereld in te trekken en dat te omarmen wat hij al die tijd heeft weggestopt.
In deze nieuwe versie bedankt hij de heks voor het hem onomwonden tonen van de waarheid. Hij zadelt twee paarden, één voor hem en één voor haar, want hij weet dat hij het vrouwelijke kan vertrouwen hem op koers te houden. En samen trekken ze erop uit om het donkere in hem te verwelkomen en omarmen.
Hij keek nogmaals in de spiegel en zij: "Ja, dat ben ik ook. Laat ons samen reizen. opdat we Schoonheid mogen creëren".
En het zou me niet verbazen als er onderweg een liefdesaffaire zou opbloeien tussen Parcival en de Heks. Als je maar lang genoeg tijd doorbrengt in de nabijheid van Wijsheid, word je er vanzelf verliefd op. En hetzelfde geldt voor (Daad)Kracht. Schoonheid had geen mooiere ouders kunnen kiezen.
Ondertussen onder een snikhete Mexicaanse zon...
Terug naar Tezcatlipoca en Quetzalcoatl.
Wat als Quetzalcoatl, met tranen in zijn ogen, zijn verloren gewaande broer in de armen sloot en terug verwelkomde aan het hof? Wat als hij zijn broer bedankte voor de blik in de spiegel en de woorden sprak "Ik ben jij en jij bent ik!"?
Ze zadelden beiden hun paarden en verlieten het hof gebroederlijk. Buiten het zicht van de mensen veranderden ze in een jaguar en een gevederde slang. Dat reist nu eenmaal veel makkelijker in mythes.
Geconfronteerd worden met het donkere in ons is geen reden tot schrik of schaamte. Het is eerder een grote en grootse uitnodiging.
Het is een uitnodiging om
- nog eerlijker te worden naar onszelf. In 9 van de 10 gevallen weet onze allang al op de hoogte van datgene wat we angstvallig van ze weg proberen te houden. En hoe zouden ze het niet kunnen weten? Ze worden er nagenoeg dagelijks mee geconfronteerd. Een dankjewel is eerder op z'n plaats omdat ze ondanks dat, jou, mij, ons toch in hun leven willen hebben.
- dat te omarmen wat zich tot nu toe zo moeilijk liet omarmen. Het is een andere manier om een eind te maken aan een innerlijke strijd, die waarschijnlijk ongemerkt toch veel kruim heeft gekost.
- een innerlijke reis aan te gaan, alleen of samen met je sjamaan, om verloren gewaande zielsdelen terug te vinden en zodoende heling te brengen.
- een feestje te vieren. Er is namelijk weer meer Bewustzijn in het Leven gebracht.
Licht en Donker, het is allemaal zo simpel. Maar zoals ik al eens eerder schreef, simpel staat niet gelijk aan makkelijk. Het is niet altijd even eenvoudig om jaren van conditionering van je af te schudden, en je spiegelbeeld van harte en volmondig te omarmen, laat staan accepteren, laat staan accepteren als net zo waar..
En toch is dat waar je Kracht en Energie schuilt.
Ik mag er keer op keer weer getuige van zijn als een client, bijvoorbeeld bij een 'Soul retrieval', weer terugkeert met een verloren gewaand zielsdeel en de heling van start kan gaan. Het is als Tezcatlipoca die jarenlang tevergeefs op zijn broer heeft gewacht. Hij heeft jarenlang, via het onderbewuste, talloze signalen afgegeven, die moeilijk te negeren waren.
Toch was dat wel wat er gebeurde.
Wanneer ze elkaar dan eindelijk weer treffen, is het de gevederde Slang die op de rug van de Jaguar de opkomende Zon tegemoet rijdt.
Kijk, zo kan je ook een Mythe afsluiten...
Deze post is onderdeel van de Challenge44. Klik hier voor de uitleg over het hoe en waarom van deze challenge.
Credits foto: Geran de Klerk
